چالش دانشجویان نخبه ایرانی برای تحصیل در دانشگاه‌های آمریکایی

بیش از ۱۰۰ دانشجوی نخبه و برتر ایرانی که برای تحصیل در دانشگاه‌های ایالات متحده و کانادا پذیرفته شده‌اند با مشکل ویزا مواجه هستند و این مسئله می‌تواند تهدیدی برای بورسیه و کمک‌های مالی دانشگاهی به آنان باشد.

سرویس اجتماعی- روزنامه «گاردین» با انتشار گزارشی به مشکل عمده پیش‌روی دانشجویان پذیرفته‌شده برای ادامه تحصیل در دانشگاه‌های امریکای شمالی اشاره کرده است؛ تاخیر در صدور ویزا از سوی دولت‌های کانادا و ایالات متحده امریکا. این موضوع سبب شده تا آنان ترم اول تحصیلی خود را از دست بدهند و نتوانند در کلاس حضور یابند.

این روزنامه اشاره می‌کند که مهم‌تر از از دست دادن یک ترم کلاسی، مراسم اصلی این دانشجویان آن است که بودجه و بورسیه تحصیلی‌شان نیز برای ترم آینده لغو می‌شود.

این روزنامه نوشته است بیش از ۱۰۰ دانشجوی نخبه و برتر ایرانی که برای تحصیل در دانشگاه‌های ایالات متحده و کانادا پذیرفته شده‌اند با مشکل ویزا مواجه هستند و این مسئله می‌تواند تهدیدی برای بورسیه و کمک‌های مالی دانشگاهی به آنان باشد. گاردین در ادامه با اشاره به این‌که اکثر این دانشجویان از مراکز معتبر علمی ایران بوده‌اند، می‌افزاید: «متاسفانه گذرنامه ایرانی در مقایسه با گذرنامه دیگر کشورهای جهان چندان محبوب نیست و اغلب شهروندان ایرانی محبور به تحمل زمان طولانی‌تر در مقایسه با شهروندان دیگر کشورها برای دریافت روادید به ویژه از کشورهای غربی هستند. یک پایگاه داده اطلاعات نشان می‌دهد که از میان نزدیک به ۱۰۰ متقاضی دریافت ویزا که دانشجو هستند اکثر آن بیش از چهار ماه است که منتظر مانده‌اند. دست‌کم سه تن از دانشجویانی که در این لیست بودند بیش از نه ماه است که منتظر پاسخ نهایی و صدور ویزا هستند.

ایالات متحده و کانادا مقررات وزیرای خود را در سال‌های اخیر تشدید کرده‌اند و مراحل اداری طولانی‌مدت با توجه مسائل امنیتی برای همه شهروندان ایرانی طی می‌شود. بسیاری از ایرانیان گلایه‌مند هستند که این یک تبعیض آشکار و با ماهیت سیاسی علیه متقاضیانی است که شهروندان عادی هستند. یک شهروند ۲۶ ساله ایرانی که از سوی یکی از دانشگاه‌های‌ امریکایی که رتبه‌اش در میان دانشگاه جهان، پنجم است می‌گوید نمی‌تواند درک کند که چرا باید بیش از پنج ماه برای دریافت ویزا صبر کند. او می‌گوید: «هیچ یک از اعضای خانواده من در امریکا نیستند، من هرگز در حوزه تحقیقات و فناوری‌های حساس برای دولت امریکا نبوده‌ام. من تنها پسر خانواده هستم و منبع مالی‌ام هم مشخص است و قصد دارم پس از تمام تحصیالات دوره دکتری به کشورم بازگردم.»

این روزنامه در ادامه اشاره می‌کند که کانادا و ایالات متحده در تهران سفارت ندارند و این بدان معناست که دانشجویان باید برای درخواست ویزا به ترکیه، امارات متحده عربی و ارمنستان سفر کنند.

یک دانشجوی ایرانی می‌گوید که از چهار دانشگاه امریکایی و دو دانشگاه کانادایی پیشنهاد دریافت کرده است اما مشکل وزیر را دارد. او می‌گوید: «سه ماه گذشته برای من پراسترس بوده است و نمی‌توانم بر روی چیز دیگری تمرکز کنم و کار دیگری انجام دهم. اکنون به دلیل تاخیر در صدور ویزا قدرت تمرکز بر روی تحقیقاتم را نیز ندارم. از اطرافیانم فرار می‌کنم و در تنهایی به سر می‌برم و می‌گویم که از ما درباره ویزا نپرسند و در نتیجه شرمنده‌تر می‌شوم.»

رضا یکی از دانشجویانی است که برای تحصیل در مقطع دکتری رشته مهندسی مکانیک در دانشگاه ساسکاچوان در کانادا پذیرفته شده است. در ماه ژوئن او به استانبول سفر کرد و درخواست ویزا را ارائه داد. او می‌گوید: «من در سال گذشته وقتم را صرف درخواست برای جایی مناسب کرده‌ام. من بورس تحصیلی کامل دارم؛ بورسی که خزانه‌داری به تعداد انگشت‌شماری از دانشجویان ارائه می‌دهد. اما اکنون وضعیت همه این‌ها در هوا و نامعلوم است اگر من تا ژانویه امسال ویزا دریافت نکنم ممکن است همه آن نقش برآب شود. من دیگر نمی‌توانم یک سال دیگر سفرم را برای ادامه تحصیل به تعویق بیندازم.»

رضا می‌گوید که استانبول را تنها دو روز قبل از انفجار در فرودگاه آن کشور ترک کرد و می‌گوید: «من برای این نوع ویزا جانم را به خطر انداختم.» نرگس هم که از ماه مه در انتظار دریافت ویزا است، می‌گوید: «باور دارم که هر کسی حق استفاد از فرصت برای شکوفایی استعدادهایش را دارد بدون توجه به این که کجا به دنیا آمده است؛ هیچ‌کس نمی‌تواند کسی را برای ملیتش سرزنش کند.»