نوشتن مقاله علمی پژوهشی برای محققین، پژوهشگران و همچنین دانشجویان تحصیلات تکمیلی بسیار حائز اهمیت است. اکثر نویسندگان تمایل دارند بخشی از تحقیق یا رساله دکترای خود را بهعنوان یک پایه علمی،جهت نوشتن مقاله علمی پژوهشی استفاده کنند. درحالیکه این روش، کاملاً علمی و منطقی است اما الزامات یک پایاننامه در مقایسه با یک مقاله علمی که قرار است در مجلهای چاپ و منتشر شود کاملاً متفاوت است. اطمینان از اینکه شما تا چه حد با این الزامات آشنا هستید میتواند عاملی اساسی برای پذیرش یا رد مقاله شما باشد.
آکادمی تحقیقاتی Elsevier اخیراً سمیناری زنده درزمینهٔ تبدیل پایاننامه دکترا به یک مقاله علمی، میزبانی کرد. در این سمینار، داون ناهلن، ناشر آکادمی Elsevier و دیگر اساتید از دانشگاههایی معتبر، هشت راهنمایی طلایی برای آموزش مقالهنویسی و نوشتن مقاله علمی پژوهشی برای انتشار در مجلهای ارائه کردند.
بین نوشتن مقاله علمی پژوهشی و پایاننامه تفاوت قائل شوید
برخی از تفاوتهای بین مقالات و پایاننامهها نسبتاً روشن است.محدودیت کلمات و میزان پرداختن به جزئیات باید در مطالعه و تحقیق شما در نظر گرفته شوند. بهعنوانمثال، افعال مورد استفاده در پایاننامه ممکن است هم بهصورت آینده “من تحقیق خواهم کرد” و هم بهصورت گذشته “من تحقیق کردم” استفاده شوند. اما در مقالات، نویسندگان به توصیف تحقیقی میپردازند که قبلاً انجامشده است. بنابراین زمان افعال سازگاری بیشتری با هم دارند.
برخی از تفاوتهای کلیدی در زیر اشاره میشود
۱- شناسایی و انتخاب یک مجله خوب
اهداف و دامنه تحقیق مجله را با دقت بخوانید تا مطمئن شوید که مقاله شما در زمینهٔ فعالیت مجله موردنظر قرار دارد. اگر چنین نیست، بهتر است به دنبال مجلات مناسبتری بگردید .برای صرفهجویی در زمان نیز ساختارهای توصیهشده برای نوشتن و فرمت مراجع را بر روی وبسایتشان در بخش “راهنمای نویسندگان” مطالعه و بررسی کنید. در این صورت میتوان اطمینان داشت که مقاله شما رد نخواهد شد.
۲- طول پایاننامه خود را کوتاه کنید
نوشتن مقاله علمی پژوهشی نیاز به تعداد کلمات کمتری نسبت به پایاننامهها دارد. بنابراین مطمئن شوید که از چارچوبی خلاصه و سبکی جمعوجور استفاده میکنید. این بدین معنی است که:
- پایاننامه خود را بهعنوان یک کار جداگانه و جدید دوباره انجام دهید.
- بازنویسی عباراتی که یک ایده و مضمون را دارند اما به روشهای مختلف بیانشدهاند.
- بخشهایی از پایاننامه خود(نه همه آن) را جهت تجدیدنظر انتخاب کرده و تمرکز خود را بر روی نکات اصلی که خواننده باید آنها را درک کند، قرار دهید.
۳- مقدمه پایاننامه را تبدیل به خلاصه مقاله کنید
نوشتن خلاصه مقاله میتواند کاری دشوار باشد. اما شانس با شما یار است. خلاصه مقاله معمولاً خیلی کوتاهتر (بین ۱۰۰ تا ۲۵۰ کلمه) از مقدمه پایاننامه است. اما این دو با هم اشتراکاتی دارند. هر دو باید شامل عناصر کلیدی بوده که موردتوجه خواننده قرارگرفته و او را به خواندن ادامه مطلب تشویق کنند. استفاده از مقدمه و بخشی از نتیجهگیری پایاننامه میتواند شروعی خوب برای نوشتن خلاصه مقاله باشد.
۴- مقدمه را اصلاح کنید
پایاننامه شما ممکن است بیش از یک سؤال یا فرضیه پژوهشی باشد که برای نوشتن مقاله علمی پژوهشی مناسب نباشد. بر روی سؤالات پژوهشی خود تمرکز کرده و آنها را بررسی کنید. ترکیبی از چند سؤال را انتخاب کرده یا بر روی یک فرضیه تمرکز کنید. بهاستثنای موارد دیگر، سعی کنید مقدمه خود را کوتاه و حول یک محور حفظ کنید. برای این کار میتوانید مقالات منتشرشده قبلی همان مجله را بررسی کرده و سعی کنید مقاله شما به فرم مناسب مجله تبدیل شود.
۵- بخش روشهای توصیفی را خلاصه کنید
برای نوشتن مقاله علمی پژوهشی، اغلب نیازی به پرداختن بیشازحد به توصیف روش نیست. از آنجایی که نگرانی از بازتولید یک محتوا اهمیت دارد، بنابراین این بخش را به طور مختصر بنویسید. همواره این نکته را هم در مورد مخاطبان خود در نظر بگیرید که:
آنها احتیاجی به جزییات و یا روش آزمایشهای انجامشده ندارند. توصیف طولانی تر از موسسه یا صندوق شما بهخصوص وقتیکه از روشهای نوین استفاده کرده باشید، ضروری است. اما بازهم تأکید میکنیم که از مقالات دیگر مجله غافل نشوید و آنها را بیشتر مطالعه کنید.
۶- گزارشهای اصلی مربوط به نتایج را ارائه دهید
برای نوشتن مقاله علمی پژوهشی، تمام یافتههای مربوط به سؤال تحقیقاتی خود را در بخش نتایج، قبل از نتیجهگیری مقاله ارائه کنید. اگر شما، تجزیهوتحلیل اکتشافی-تحقیقاتی انجام دادهاید، مطمئن شوید حداقل چند جمله مختصر در مورد یافتههای خود ارائه کرده باشید.
۷- اطمینان حاصل کنید که بحث مقاله روشن و مختصر است
تفسیر نتایج میتواند نقطهای مناسب برای شروع بحث باشد. خواننده چه چیزی از تحقیقات شما آموخته است؟ نتایج خود را در قسمت مربوط به بحث مقاله تکرار نکنید، بهجای آن، موارد زیر را انجام دهید:
- جایگاه دستاوردهای پژوهشتان را در پیشینه پژوهش مشخص کنید
- چگونه یافتههای شما چشمانداز این رشته را گسترش میدهد
- بهطور خلاصه روشهایی ارائه دهید تا کار شما زمینهساز مطالعات آینده باشد.( محدودیتهای مطالعه را هم در نظر بگیرید)
۸- محدود کردن تعداد مراجع
برخلاف پایاننامه، که در آن میتوانید منابع نامحدودی را در بخش مراجع ذکر کنید. مجلات گاهی تعداد مراجع را محدود میکنند. به همین دلیل مطمئن شوید که:
- مناسبترین (جدیدترین) نقلقول را بیان کنید.
- از فرمت درست رفرنس دهی استفاده کنید.