پل کنکوری کنکوری تدریس معلم خصوصی در منزل از ابتدایی تا دبیرستان ریاضی فیزیک زیست در تهران
گذرگاه کنکور در آن‌سوی آب‌ها
به گزارش «خبرنامه دانشجویان ایران»؛ موضوع آموزش عالی متعاقب مطرح‌شدن مفهوم سرمایه انسانی، به‌صورت یکی از مهم‌ترین مسائل کشورها درآمده است. بر همین اساس ورود به دانشگاه و شیوه بهره‌مند شدن از آموزش‌های آن برای کشورهای مختلف جهان، با توجه به بالاتر بودن هزینه این نوع آموزش‌ها به‌عنوان یک پدیده مهم مطرح است. وجود دیدگاه‌های مختلف نسبت به آموزش عالی، اعم از همگانی بودن حق برخورداری از این نوع آموزش یا مرتبط بودن حدود برخورداری افراد جامعه از این نوع آموزش با اهداف اقتصادی و اجتماعی کشور و… باعث به وجود آمدن شیوه‌ها و اشکال مختلف دسترسی به آموزش عالی در کشورهای جهان شده است.
در این گزارش به‌صورت تفصیلی به مقایسه شیوه برگزاری کنکور در کشورهای مختلف دیگر پرداخته‌ایم.
پذیرش‌های متنوع در دانشگاه‌های ایالتی استرالیا
نظام دانشگاهی استرالیا از آن دسته سیستم‌هایی است که از تنوع برخوردار است و هر ایالت آن شیوه خاص و آزمون‌های مهارتی متناسب با خود را دارد. به‌عنوان‌مثال، در ایالت کوئینزلند استرالیا برای ورود به دانشگاه آزمون مهارت‌های پایه کوئینزلند برگزار می‌شود که مواد امتحانی آن شامل زبان انگلیسی، ریاضیات، علوم انسانی یا علوم اجتماعی است یا مثلا در ایالت ویکتوریا این کشور برای ورود به دانشگاه باید در آزمون گواهینامه تحصیلی ویکتوریا شرکت کرد که دروس ریاضیات، فیزیک، شیمی، زیست‌شناسی و هنر ۶۷ درصد این آزمون است و۳۳ درصد دیگر آن را ارزیابی مدرسه‌ای تشکیل می‌دهد. به‌طورکلی شیوه پذیرش دانشجو در این کشور براساس ارزیابی تحصیلی مدارک دوره دبیرستان و آزمون‌های مهارت‌های توصیفی و خلاقیتی مثل پرورش و تنظیم یک قطعه ادبی، شعر، اطلاعات ریاضی، نقاشی و خلق آثار هنری، تکالیف، پروژه‌ها و کارهای فوق‌برنامه است که نوع برگزاری این آزمون‌ها به دو شیوه داخلی و خارجی (سالانه، متمرکز و ایالتی) توسط مرکزی تحت عنوان نظام واحد ارزیابی آموزشی انجام می‌پذیرد که به‌صورت شفاهی و تشریحی، پاسخ کوتاه و چندگزینه‌ای است.
انگلستان و راه سخت ورود به دانشگاه
دانشگاه‌های انگلستان از آن دسته دانشگاه‌هایی هستند که شرایط ورود به آن نسبتا دشوار است، به‌طوری‌که دانشگاه شرایط مقدماتی پذیرش دانشجو در دانشکده‌ها و دپارتمان‌های مختلف آموزشی خود را به شورای مخصوصی تحت عنوان «شورای مرکزی پذیرش دانشگاه‌ها» اعلام می‌دارد و این شورا پس از بررسی مدارک متقاضیان در صورت احراز شرایط به دانشگاه مربوطه معرفی می‌کند. به عبارت دیگر، داوطلبانی که قصد ورود به دانشگاه رادارند باید در امتحانات گواهینامه عمومی آموزش شرکت کنند و از پنج ماده درسی شامل زبان انگلیسی، زبان خارجی، علوم تجربی، علوم اجتماعی و ورزش نمره عالی کسب کنند. در برخی موسسات آموزش عالی و دانشگاه‌ها نیز داوطلبان علاوه‌بر دارا بودن شرایط فوق باید از عهده موفقیت‌آمیز امتحانات اختصاصی آن موسسه و مصاحبه‌ای که از آنان به عمل می‌آید برآیند، چراکه تمام دانشگاه‌های انگلستان از استقلال برخوردار هستند و هرکدام‌شان می‌توانند سیاست‌های پذیرش دانشجو را معین کنند. ازجمله شرایط لازم دیگر جهت پذیرش در مراکز آموزش عالی می‌توان به برخورداری از تجربه کاری داوطلبان در رشته آموزشی موردنظر خود اشاره کرد.
آزمون‌های دومرحله‌ای برای ورود به دانشگاه‌های ژاپن
نظام پذیرش دانشجو در ژاپن تا حدودی شبیه نظام پذیرش دانشجو در ایران است، با این تفاوت که در ژاپن شیوه پذیرش دانشجو به‌صورت دومرحله‌ای است و به همین منظور نهادی به نام «مرکز ملی امتحانات ورودی دانشگاه‌ها» مرحله اول گزینش دانشجو را برعهده دارد و مواد امتحانی این آزمون شامل دروس زبان ژاپنی، ریاضیات، علوم اجتماعی، علوم تجربی و زبان خارجه است. در مرحله دوم داوطلبان ورود به دانشگاه‌ها و دانشسراها در امتحان ورودی که هریک از موسسات آموزش عالی برگزار می‌کنند، با یکدیگر رقابت می‌کنند. دانشگاه‌های این کشور با ترکیب این آزمون با گرایشی از سوابق تحصیلی دانش‌آموزان از طریق تست‌های علمی، مصاحبه‌ها، مقالات کوتاه و تست‌های مهارتی کاربردی به پذیرش دانشجو اقدام می‌کنند. قبولی در دانشگاه‌های این کشور بسته به شهرت موسسه آموزشی متفاوت است و هر دانشکده و دانشگاه نیز خود میزان سهمیه پذیرش دانشجو را مشخص می‌کند. داوطلبانی که نتوانند در نخستین موسسه انتخابی خود پذیرفته شوند، می‌توانند با شرکت در امتحانات بعدی، اولویت دوم و سوم خود را برگزینند یا اینکه یک سال صبر کنند تا دوباره در امتحان اولویت اول خود شرکت کنند.
آلمان، کشوری بدون کنکور
در کشوری مانند آلمان برای پذیرش دانشجو در نظام دانشگاهی هیچ‌گونه آزمون ورودی از دانشجو گرفته نمی‌شود و همه داوطلبانی که شرایط ثبت‌نام در موسسات آموزش عالی را دارند، در دوره تحصیلی انتخابی‌شان بدون اینکه هیچ‌گونه فرآیند گزینشی خاصی را پشت سر بگذارند ادامه تحصیل می‌دهند و تنها شرط ورود به دانشگاه‌ها و مدارس عالی فنی در دست داشتن دیپلم عمومی دبیرستان است. در این کشور داوطلبان پس از طی یک دوره چهارساله با گرفتن دیپلم عمومی دبیرستان و براساس استعداد، توانایی و علاقه خود مسیر علمی و حرفه‌ای خود را انتخاب می‌کنند. همچنین در این کشور با در دست داشتن مدرک تحصیلی فنی و حرفه‌ای و در صورت یادگیری زبان خارجی دوم نیز می‌توان در تمام رشته‌های دانشگاهی ادامه تحصیل داد. آلمان ازجمله کشورهایی است که نظام آموزشی بسیار متنوعی دارد. دانشگاه‌ها، دانشگاه‌های علوم کاربردی، بروفس‌‌آکادمی‌‌ها و فخشوئن‌ها، چهار نوع اصلی موسسات آموزش عالی آلمان را تشکیل می‌دهند. مسئولیت اصلی تولید علم و انجام پژوهش‌های پایه و بنیادی و تربیت نسل بعدی دانشگاهیان و اعضای هیات‌علمی، برعهده دانشگاه‌های جامع آلمان است.
نقش پررنگ دانشگاه‌های سوئد برای جذب دانشجو
سوئد نیز از آن دست کشورهایی است که سیستم یکپارچه‌ای در گزینش دانشجو دارد. مراحل گزینش دانشجو در دانشگاه‌های سوئد زیر نظر دفتر ملی پذیرش دانشجو انجام می‌شود و برای ورود به دانشگاه دو نوع شرایط عمومی و اختصاصی وجود دارد. شرایط عمومی شامل نمره قبولی در درس‌های دبیرستانی یا قبول شدن در یک آزمون هم‌سطح دانشگاهی یا حداقل داشتن ۲۵ سال سن و چهار سال تجربه کاربردی است. برای مثال شرایط عمومی برای ورود به دوره کارشناسی، موفقیت در درس‌های سه سال آخر دبیرستان است، اما شرایط اختصاصی را خود دانشگاه تعیین می‌کند که بستگی به رشته تحصیلی و معیارهای هر مرکز آموزشی دارد. این معیارها عبارتند از نمره آزمون‌های دوره‌های قبل یا طرح‌هایی که دانشجو انجام داده است. در انتخاب دانشجویان مقطع کارشناسی به‌طورکلی معیارهایی نظیر ریز نمرات دروس عمومی و اختصاصی آزمون تخصصی کالج و تجربه کاری مورد ارزیابی و بررسی قرار می‌گیرد. مطابق قانون جدید آموزش‌عالی این کشور تصمیم‌گیری بر نحوه گزینش دانشجویان در درصدی از مراکز آموزش‌عالی توسط هیات‌مدیره دانشگاه‌ها و دانشکده‌های کشور صورت می‌گیرد.
ترکیه و آزمونی شبیه کنکور ایران
نظام پذیرش دانشجو در ترکیه نیز کاملا مشابه کشورمان بوده و ورود به دانشگاه در این کشور مستلزم اخذ دیپلم دوره دبیرستان و پذیرفته شدن در کنکور سراسری این کشور است که همه‌ساله در تابستان برگزار می‌شود. جالب اینکه تعداد دانشجویان متقاضی شرکت در کنکور سراسری ترکیه در وضعیتی مشابه ایران است. برگزاری آزمون سراسری کنکور در این کشور توسط مرکزی با عنوان مرکز گزینش و اسکان دانشجو انجام می‌پذیرد که دانشجویان نیز با توجه به امتیازات کسب‌شده خود می‌توانند در دو مقطع کاردانی و کارشناسی شرکت کنند. کسانی که مجموع امتیازات آنها بیش از ۱۲۰ باشد، می‌توانند خود را برای ورود به مقطع چهارساله کارشناسی آماده کنند. البته به علت تعداد متقاضیان زیاد و رقابت شدید بین دانش‌آموزان این کشور این امتیاز تا حدود ۱۳۰ نیز افزایش می‌یابد. همچنین در این کشور کسانی که مجموع امتیازات آنها بین ۱۰۵ تا ۱۱۹ باشد، می‌توانند به برنامه آموزش دوساله فوق‌دیپلم یا کاردانی وارد شوند. دروس امتحانی کنکور سراسری ترکیه شامل ریاضی، فیزیک، شیمی، معلومات عمومی و هوش است.
نظام پذیرش دانشجو در ترکیه نیز کاملا مشابه کشورمان بوده و ورود به دانشگاه در این کشور مستلزم اخذ دیپلم دوره دبیرستان و پذیرفته شدن در کنکور سراسری این کشور است که همه‌ساله در تابستان برگزار می‌شود. جالب اینکه تعداد دانشجویان متقاضی شرکت در کنکور سراسری ترکیه در وضعیتی مشابه ایران است. برگزاری آزمون سراسری کنکور در این کشور توسط مرکزی با عنوان مرکز گزینش و اسکان دانشجو انجام می‌پذیرد که دانشجویان نیز با توجه به امتیازات کسب‌شده خود می‌توانند در دو مقطع کاردانی و کارشناسی شرکت کنند. کسانی که مجموع امتیازات آنها بیش از ۱۲۰ باشد، می‌توانند خود را برای ورود به مقطع چهارساله کارشناسی آماده کنند. البته به علت تعداد متقاضیان زیاد و رقابت شدید بین دانش‌آموزان این کشور این امتیاز تا حدود ۱۳۰ نیز افزایش می‌یابد. همچنین در این کشور کسانی که مجموع امتیازات آنها بین ۱۰۵ تا ۱۱۹ باشد، می‌توانند به برنامه آموزش دوساله فوق‌دیپلم یا کاردانی وارد شوند. دروس امتحانی کنکور سراسری ترکیه شامل ریاضی، فیزیک، شیمی، معلومات عمومی و هوش است.