به گزارش کنکوری ارشد دکترا به نقل از خبرگزاری فارس، محمدمهدی فرقانی، رئیس دانشکده علوم ارتباطات و هیئت اعزامی از سوی دانشگاه علامه طباطبائی شامل مهدخت بروجردی علوی و قاسمی طی دیداری دو روزه از مسکو، نشستها و گفتوگوهایی با رؤسای دانشکده روزنامهنگاری دانشگاه علوم انسانی روسیه و دانشگاه ایالتی «لومانوسف» مسکو برگزار کردند.
در این سفر، رئیس دانشکده علوم ارتباطات دانشگاه علامه طباطبائی ضمن بازدید از دانشکدههای روزنامهنگاری و رسانه روسیه در مورد نحوه تدریس این رشتهها در دو کشور با دانشگاهیان روس به بحث و تبادل نظر پرداخت.
فرقانی با دو خبر به وطن بازگشت؛ خبر اول در سطح بینالمللی، راهاندازی کرسی سلامت با همکاری یونسکو بود. اما خبر دیگر در سطح دانشگاهی بود و آن اینکه که به زودی رشته کارشناسی ارتباطات محیط زیست، دانشجو میپذیرد.
از نکات جالب این سفر این بود که ماراکووا ناتالیا، رئیس دانشکده روزنامهنگاری و انستیتوی رسانههای جمعی دانشگاه علوم انسانی هم از وجود دانشکدهای کوچک با ۳۷۰ دانشجو در این کشور خبر داد که به گفته وی، از یک شبکه داخلی رادیو-تلویزیونی برخوردار است.
در این دیدارها که با پیگیری و همکاری سفارت ایران در مسکو انجام شد، دانشگاهیان علوم انسانی، ارتباط روسیه و ایران را دارای ارزشی مضاعف دانستند و زمینهها و ظرفیت همکاریهای دو جانبه دانشکده علوم ارتباطات دانشگاه علامه با همتایان روسی نیز مورد بحث و بررسی قرار دادند.
دانشکدهای کوچک با ۳۷۰ دانشجو و یک شبکه داخلی رادیو-تلویزیونی!
در نخستین دیدار که با خانم «الگا ویتالیونا»، معاون امور بینالملل دانشگاه علوم انسانی روسیه و خانم «ماراکووا ناتالیا»، رئیس دانشکده روزنامهنگاری انستیتوی رسانههای جمعی این دانشگاه صورت گرفت، هیأت دانشگاه علامه طباطبائی پس از بازدید از بخشهای مختلف این دانشگاه قدیمی که با استفاده از تابلوها، مجسمهها و آثار هنری مرتبط با دانشگاه، تزئین و هویتسازی شده بود، در نشستی مشترک شرکت کرد.
در این دیدار ابتدا ویتالیونا ضمن خوشآمدگویی به هیأت دانشگاه علامه طباطبائی، اظهار داشت: وقتی از رابطه با ایران صحبت میکنیم سطح تعاملات بالاتر میرود. ایران برای اروپا و روسیه، یک ارزش مضاعف دارد و ما از دیدار شما و از اینکه با شما تفاهمنامه داریم، خوشحالیم. ما میتوانیم درباره برنامههای مشترک بین دو دانشگاه صحبت کنیم، همانطور که ما با آلمان، فرانسه، دانشگاههای سوربن و فرایبورگ تفاهمنامه داریم. با کشور لهستان در حوزه تاریخ، با ایتالیا در حوزه زبان و ادبیات و تاریخ هم تفاهمنامههایی داریم.
او در ادامه افزود: این دانشگاه دارای مرکز آموزش زبان روسی برای دانشجویان خارجی است و خوشحال خواهیم بود که میزبان دانشجویان ایرانی نیز باشیم.
وی در مورد سطح مورد نیاز زبان برای ورود به دورههای آموزش زبان روسی، گفت: ما درچند سطح، دورههای آموزشی برگزار میکنیم. دانشجویی که آموزش زبان روسی را آغاز و در هر سطحی، میتواند در کنار آموزش زبان روسی، در کلاسهای دروس تخصصی هم شرکت کند.
در ادامه جلسه ماراکووا ناتالیا، رئیس دانشکده روزنامهنگاری و انستیتوی رسانههای جمعی دانشگاه علوم انسانی روسیه در جلسه حضور یافت. وی ضمن اظهار خوشحالی از بازدید هیأت ایرانی، گفت: دانشکده روزنامهنگاری ما دانشکدهای کوچک با ۳۷۰ دانشجو است که در هر سه مقطع به تحصیل مشغولاند.
او افزود: این دانشکده فقط یک رشته روزنامهنگاری دارد و رشته روابط عمومی در دانشکده مدیریت تدریس میشود. دانشکده روزنامهنگاری دارای ۴۰ عضو هیأت علمی است و دانشجویان این دانشکده، یک شبکه داخلی رادیو-تلویزیونی دارند که دوره کارآموزی خود را آنجا میگذرانند. مالتیمدیا، روزنامهنگاری بینالمللی و روزنامهنگاری تلویزیونی از جمله واحدهای درسی این دانشکده است.
معاون بین الملل دانشگاه علوم انسانی روسیه در ادامه گفت: ما در روسیه یک شبکه تلویزیونی فرهنگ داریم که یکی از شبکههای معتبر تلویزیونی است و هر روز یکی از استادان این دانشگاه در شبکه فرهنگ برنامه دارد.
وی در مورد برنامههای بینالمللی دانشگاه، اظهار داشت: در حال حاضر با کشور آلمان برنامه مشترک داریم که هم شامل دانشجویان و هم استادان است، با دانشگاه «بالان» ایتالیا هم تفاهم نامه داریم و سعی میکنیم با دانشگاه میلان هم تفاهمنامه منعقد کنیم.
وی تعداد دانشجویان خارجی آن دانشگاه را ۲۰ نفر اعلام کرد و دشواری یادگیری زبان روسی را عامل کم بودن تعداد دانشجویان خارجی دانست.
تدریس روزنامه نگاری در روسیه چگونه است؟
در دانشکده روزنامهنگاری مسکو و در دومین روز حضور در این شهر دیدار و گفتوگویی با خانم «النا ال. وارتانووا»، رئیس و استاد دانشکده روزنامهنگاری در دانشگاه دولتی روسیه، برگزار شد.
در این دیدار وارتانووا گفت: از حضور و بازدید شما از دانشکده روزنامهنگاری دانشگاه دولتی روسیه خوشحالیم. این دانشکده، بزرگترین دانشکده روزنامهنگاری روسیه است و رتبه اول را در روسیه دارد و در بین ۱۵۰ موسسه برتر آموزش عالی در جهان نیز حضور داریم.
این دانشکده بخشی از دانشگاه دولتی «لومانوسف» است و یکی از سه دانشکده بزرگ علوم انسانی روسیه محسوب میشود. در این دانشکده حدود ۳۵۰۰ دانشجو در ۱۲ گروه آموزشی و در مقاطع مختلف به تحصیل مشغول هستند. علاوه بر مقاطع رسمی، دانشکده روزنامهنگاری ارائه کننده دورههای مختلف مهارتهای آموزشی نیز هست.
«وارتانووا» در پاسخ به پرسش فرقانی در خصوص محتوای آموزشی رشته روزنامهنگاری در آن دانشگاه، گفت: در سال اول رشته روزنامهنگاری، مباحث عمومی این رشته تدریس میشود (بدون در نظر گرفتن نوع رسانه تخصصی)، که عبارتند از جمع آوری و کنترل اخبار، مصاحبه، خبر، گزارش، سبکهای تنظیم خبر و… همچنین به طور موازی فناوریهای جدید مثل موبایل، تبلت و کامپیوتر هم آموزش داده میشود. در واقع، در دو سال اول، وظیفه ما آشنا کردن دانشجو با رسانهها است که به آشنایی با اینترنت و شبکههای اجتماعی منجر میشود و دانشجویان تنظیم متن و تولید محتوا را برای رسانههای جدید فرا میگیرند.
وی ادامه داد: در دو سال آخر تحصیل، دانشجویان تخصص خود را انتخاب میکنند و در چند گرایش تخصصی ادامه تحصیل میدهند. از جمله: روزنامهنگاری هنر، روزنامه نگاری ورزش، روزنامهنگاری اجتماعی و روزنامهنگاری سبک زندگی.
«وارتانووا» گفت: دانشجو در سالهای سوم و چهارم باید اطلاعات عمیق و مهارتهای کاملی در راستای تخصص روزنامهنگاری کسب کند. دانشجویان این دانشکده در مقطع کارشناسی باید به اندازهای مهارت کسب کنند که بتوانند به عنوان یک خبرنگار در یک رسانه خاص فعالیت داشته باشند.
وی در مورد رشتههای کارشناسی ارشد آن دانشگاه گفت: در مقطع کارشناسی ارشد، این دانشگاه دارای رشتههای ارتباطات استراتژیک و ارتباطات بینالملل است و از دانشجویان فارغالتحصیل این مقطع انتظار میرود که مطالب عمیق تحلیلی برای رسانهها تولید کنند و بتوانند محتواهای رسانهای را از ابعاد مختلف تجزیه و تحلیل کنند.
وی تعداد دانشجویان دکترا را حدود ۱۲۰ نفر و مجموع استادان و پژوهشگران آن دانشگاه را ۱۹۶ نفر، ذکر و تأکید کرد که ۱۰۰ نفر از استادان ما همزمان با تدریس به کار تجربی در رادیو و تلویزیون اشتغال دارند که برای آموزش دانشجویان از استودیوهای رادیو و تلویزیون مستقر در دانشگاه استفاده میکنند.
وی در پاسخ به سوالی در مورد نحوه کارآموزی دانشجویان آن دانشکده، گفت: دانشجویان این دانشکده در سالهای اول و دوم باید یک روزنامه، یک برنامه رادیویی و یک برنامه تلویزیونی و یک خبر اینترنتی را تهیه و کار کنند؛ اما در سالهای سوم و چهارم حتماً باید کارآموزی خود را خارج از دانشگاه بگذرانند و در شرایط واقعی حرفه قرار گیرند. دانشجویان ما هر سال ۳ تا ۶ هفته در تابستان کارآموزی دارند.
رئیس دانشکده روزنامهنگاری دانشگاه مسکو تأکید کرد: به خاطر این گونه فعالیتهای علمی است که بهرغم وجود رقابتهای شدید بین دانشکدههای روزنامهنگاری، دانشجویان این دانشکده بعد از فارغالتحصیل شدن به بهترین فرصتهای شغلی دست مییابند و در خبرگزاریها و روزنامهها و شبکههای معتبر مشغول به کار میشوند.
«وارتانووا» ضمن اظهار خوشحالی مجدد از ملاقات با هیأت ایرانی پیشنهاد کرد که همکاریهای بین دو دانشگاه به صورت عملی ادامه پیدا کند. وی تاکید کرد: ما میتوانیم پیشنویس یادداشتهای تفاهمی که با دیگر شرکای خارجی امضاء کردهایم برای شما بفرستیم و پس از بررسی همه جانبه توسط شما، مباحث را پیگیری کنیم، از طرفی ما به برگزاری کارگاهها و آموزشهای مشترک علاقهمند هستیم و مایلیم که پیشنهادهای شما را در راه تحقق همکاریها بدانیم.
وی در خصوص زبان مورد استفاده در آن دانشکده، اظهار داشت: در این دانشکده هیچ رشته تحصیلی به طور کامل به زبان انگلیسی تدریس نمیشود، اما قرار است یک رشته تحصیلی در مقطع کارشناسی ارشد را به زبان انگلیسی دایر کنیم.
وی دیگر موارد همکاری را راهنمایی پایان نامهها دانست و گفت: استادان ما به زبان انگلیسی تسلط دارند و ما امکان پذیرش دانشجو در مقطع دکتر را داریم و استادان ما آماده پذیرش راهنمایی پایاننامههای دکترای دانشجویان ایرانی هستند. همچنین بازدید دانشجویان دکترا و استادان شما از این دانشکده هم پیشنهاد میشود.
وی در پایان به یک برنامه دو هفتهای در تابستان امسال اشاره کرد و از دانشجویان ایرانی برای شرکت در این برنامه دعوت و تأکید کرد که برای حضور دانشجویان ایرانی در این برنامه حتماً باید تفاهم نامهای بین دو دانشکده منعقد شود.
دانشکده علوم ارتباطات ۵۰ سال قدمت دارد
فرقانی نیز در دیدار با رؤسای دانشکدههای روزنامهنگاری مسکو، ضمن ابراز خوشحالی از حضور در در این دانشکده، گفت: همان طور که میدانید دانشگاه علامه طباطبائی تنها و بزرگترین دانشگاه تخصصی علوم انسانی در ایران است که سابقه ای نزدیک به ۳۵ سال دارد. این دانشگاه در حال حاضر دارای بیش از ۵۰۰ عضو هیئت علمی است که کار تدریس به ۱۵ هزار دانشجو را در مقطع کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکترا به عهده دارند. در دانشگاه علامه طباطبائی بیشتر رشتههای علوم انسانی و زمینههای میانرشتهای تدریس میشود. در دانشکده علوم ارتباطات نیز که ۵۰ سال قدمت دارد، در سه مقطع دانشجو داریم؛ در مقطع لیسانس سه رشته، درمقطع فوقلیسانس هم سه رشته و مقطع دکترا یک رشته پذیرش میکنیم و تعداد دانشجویان در مجموع سه مقطع نزدیک به ۱۰۰۰ نفر است.
فرقانی تاکید کرد: دانشکده علوم ارتباطات علامه پذیرای حدود ۴۰ دانشجوی خارجی است که عمدتاً از کشورهای تاجیکستان، سوریه، افغانستان، عراق و لبنان هستند.
دانشکده ارتباطات با همکاری یونسکو «کرسی ارتباطات سلامت» راهاندازی میکند
رئیس دانشکده علوم ارتباطات دانشگاه علامه طباطبائی اظهار داشت: این دانشکده در حال راهاندازی کرسی ارتباطات سلامت با مشارکت کمیسیون ملی یونسکو در ایران و نیز طراحی دوره کارشناسی ارشد ارتباطات محیط زیست است.
فرقانی در ادامه خاطرنشان کرد: ما از تعاملات علمی با دانشگاههای روسیه استقبال میکنیم و خوشحال خواهیم شد که همکاریهای علمی بین دو دانشگاه را شاهد باشیم. امیدواریم از طریق معاونت بینالملل بتوانیم ترتیب برگزاری تورهایی را برای بازدید دانشجویان مقاطع تحصیلات تکمیلی از دو کشور داشته باشیم.
این استاد برجسته روزنامه نگاری ایران یادآور شد: دانشجویان خارجی برای ورود به دانشگاههای ایران باید دوره آموزش زبان فارسی را در دانشگاه بینالمللی امام خمینی (ره) قزوین بگذرانند و بعد از موفقیت در آزمونهای زبان فارسی به دانشگاهها معرفی میشوند.
او ادامه داد: فارغ التحصیلان رشته روزنامهنگاری و روابط عمومی دانشگاه علامه طباطبائی در خبرگزاریها و روزنامههای معتبر و نیز روابط عمومیها مشغول به کار میشوند. دانشجویان ما نیز مهارتهای حرفهای را به صورت درس کارآموزی در مراکز مربوط میگذرانند. در ایران بحث ارتباط صنعت با دانشگاه یک بحث جدی است.
فرقانی با اشاره به اینکه دانشجویان ما در دوره دکترا از امکان فرصت مطالعاتی برخوردارند، تصریح کرد: با توجه به پتانسیلهای دانشگاههای روسیه دانشجویان میتوانند از این فرصتها برای سفر به روسیه استفاده کنند. ایران از نظر علمی دارای رتبه اول در منطقه و جهان اسلام است و ما امیدواریم از طریق افزایش مقالات علمی بینالمللی بتوانیم در حوزههای علوم انسانی و بخصوص روزنامهنگاری نیز در منطقه و جهان رتبه خوبی به دست آوریم.
فرقانی در دیدار خانم وارتانووا و همکارانش ضمن استقبال از همکاریهای علمی و پژوهشی میان دو دانشکده، تأکید کرد که ما در سه حوزه میتوانیم همکاریهایمان را سامان دهیم. یکی برگزاری کارگاههای مشترک آموزشی، دیگر ساماندهی بازدیدهای علمی برای استادان و دانشجویان دو دانشکده و بالاخره طراحی دورههای مشترک دانشگاهی. خانم وارتانووا نیز با استقبال از این پیشنهاد خواستار امضای تفاهم نامه همکاری بین دانشکده شد.
در پایان این دیدار، هیئت دانشکده علوم ارتباطات، از استودیوی تولید و ضبط برنامههای تلویزیونی، اتاق خبر، بخش صفحهآرایی، بخش تولید برنامههای پژوهشی و مستند این دانشکده بازدید کردند و با مراحل مختلف کار عملی دانشجویان روزنامهنگاری آشنا شدند.
گفتنی است که در این دانشکده، بخش ویژهای فعال است که به دانشجویان روزنامهنگاری، دوربینهای فیلمبرداری مدرن را امانت میدهد تا به صورت روزمره در سطح شهر به تهیه فیلمهای خبری بپردازند و ضمن گذراندن واحدهای عملی، تولیدات خود را در اختیار رسانهها نیز قرار دهند.
ادبیات دیجیتال و نحوه تدریس دانشگاه روس
هیأت دانشگاه علامه طباطبائی، در روز دوم همچنین از دانشکده ارتباطات، رسانهها و طراحی مدرسه عالی اقتصاد دانشگاه تحقیقات ملی روسیه در مسکو نیز بازدید و با «آندره بیستریتسکی» رئیس و «سرگئی دیویدف» معاون این دانشکده دیدار و گفتوگو کرد.
در این دیدار که فرقانی، سعیدرضا عاملی، قاسمی و بروجردی حضور داشتند، فرقانی از وضعیت رشتهها و نحوه تدریس رشته روزنامهنگاری در آن دانشکده سوال کرد که مسئولان دانشکده توضیحاتی را در این زمینه ارائه کرد و گفت: این دانشکده دارای سه دپارتمان اقتصاد، رسانه و هنر است و در سطح لیسانس در چهار رشته و در مقطع فوق لیسانس در شش رشته پذیرش دانشجو داریم و در مقطع دکتری نیز دانشجو نداریم.
یکی از مسئولان این دانشکده نیز در این دیدار گفت: تولید ادبیات دیجیتال از جمله فعالیتهای ما بوده و بر این باوریم که در مورد توان و ظرفیتهای فضای مجازی اغراق شده است. دراین دانشگاه، دانشجویان در مقطع لیسانس مهارت لازم برای تولید انواع محتوا برای کلیه رسانهها را میآموزند و امسال هم یک مرکز رسانه ای ایجاد شده که انواع رسانهها را پوشش میدهد. ترکیب استادان ترکیبی از استادان نظری و عملی هستند. ما ارتباطات را مبنا قرار میدهیم و معتقدیم که روزنامهنگاری از اجزای ارتباطات است.
وی تاکید کرد: دانشجویان باید در پایان دوره تحصیلات خود در همه رسانهها کار کنند نه فقط در روزنامهها و باید بتوانند دانش ارتباطات خود را در همه موارد از گفتن و نوشتن روزمره تا نوشتن و گفتن برای رادیو و تلویزیون به کار گیرند.