اولین بانک سفال ایران گشایش یافت

اولین بانک سفال ایران گشایش یافت

به گزارش کنکوری ارشد دکترا به نقل از خبرنگار علمی ایرنا، بانک سفال ایران در سال 1376 به منظور گسترش پژوهش های باستان شناسی به عنوان یک طرح ملی در موسسه باستان شناسی دانشگاه تهران پایه گذاری شده بود که به دلیل محدودیت های بودجه ای، راه اندازی آن به تاخیر افتاد.
این مجموعه پژوهشی پس از تکمیل سخت افزاری، نرم افزاری و ورود مجموعه های سفالی، حاصل کاوش و بررسی های باستان شناسی جدید به مرحله بهره برداری رسید و مراسم گشایش آن بعد از ظهر امروز، یکشنبه، با حضور دکتر ‘محمد رحیمیان’ معاون پژوهش و فناوری دانشگاه تهران برگزار شد.
رئیس مؤسسه باستان شناسی دانشگاه تهران در این مراسم از سفالگری به عنوان قدیمی صنعت ایران زمین یاد کرد و گفت: قدیمی ترین سفال های این مجموعه مربوط به 9500 سال قبل است که از محوطه تپه گنج دره در حوالی هرسین کشف شده است.
تپه گنج دره در فاصله ۷ کیلومتری شهر هرسین قرار دارد و کاوش های باستان شناسی آن با نظارت پروفسور اسمیت باستان ‌شناس کانادایی سال ۱۹۶۵ آغاز شد و تا ۱۹۶۹ ادامه داشت.
ساکنان ابتدایی گنج دره در هزاره نهم قبل از میلاد، یکجانشین و شهرنشین بودند و با اهلی کردن حیوانات، کاشتن غلات و جمع ‌آوری آن زندگی‌ می گذراندند.
در ضمن انجام کاوش‌ ها و حفاری ‌ها در بعضی از لایه‌ ها، آثار ساختمانی و معماری تقریباً سالم کشف شد که امتیاز گنج ‌دره را نسبت به مکان‌های تاریخی دیگر که متعلق به مرحله پارینه سنگی بودند، مشخص می ‌کند.
اشیای به دست آمده از گنج ‌دره، متعلق به دورانی است که هنوز چرخ کوزه‌ گری اختراع نشده بود.
رئیس موسسه باستان شناسی دانشگاه تهران در مراسم گشایش بانک سفال این مجموعه، سابقه ابداع چرخ سفالگری توسط بشر را حدود 6 هزار سال قبل عنوان کرد و گفت: چرخ سفالگری برای اولین بار در فلات ایران ابداع شده و به مناطق پیرامونی گسترش یافت و تا قبل از آن، سفال را به وسیله دست شکل می دادند که کار بسیار دشواری بود.
دکتر ‘حسن طلایی’ افزود: در بانک سفال ایران، قطعات سفالی مربوط به دوره های قبل و بعد از ابداع چرخ سفالگری نگهداری می شود که بخشی از این سفال ها از بررسی سطحی تپه های تاریخی و برخی از طریق حفاری های روشمند به دست آمده است و تعدادی نیز به این مجموعه اهدا شده اند.
وی تاکید کرد: یکی از نکات مورد توجه این است که جمع آوری سفال های این مجموعه سال 1338 هجری شمسی آغاز شد و از آنجا که بسیاری از محوطه ها به دلیل توسعه های شهری، سال ها قبل از بین رفته است و امکان دسترسی به آنها وجود ندارد، نگهداری آنها در یک مجموعه، کار بسیار ارزشمندی به شمار می آید.
طلایی افزود: سفال های این مجموعه براساس شیوه ساخت، گونه و نقوش، ثبت و ضبط شده اند و هر یک از قطعات، شناسنامه دارند که قدمت، محل کشف و دیگر ویژگی های آنها را مشخص می کند و در صورت بروز هرگونه حادثه احتمالی همچون زلزله، هویت این قطعات محفوظ خواهد ماند.
وی به اختصاص فضای کارگاهی برای آموزش دانشجویان رشته باستان شناسی در کنار این بانک سفال اشاره کرد و گفت: دانشجویان باستان شناسی دانشگاه تهران، روزهای دوشنبه برای گذراندن چهار واحد درسی عملی در محل موسسه باستان شناسی و بانک سفال حضور می یابند و آموزش های لازم را به صورت کاربردی و عملیاتی فرا می گیرند.
رئیس موسسه باستان شناسی دانشگاه تهران درباره نحوه اهدای سفالینه و آثار باستانی به این مجموعه نیز گفت: هموطنان در صورت تمایل می توانند اشیای قدیمی خود را به موسسه اهدا کنند که با نام فرد اهداکننده در محل موزه موسسه باستان شناسی دانشگاه تهران قرار خواهد گرفت.

 
Source: irna.ir